‘Werken aan een veilig en integer werkklimaat doe je samen’
Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) is als arbeidsrisico opgenomen in het Arbeidsomstandighedenbesluit. Het gaat bij PSA om situaties die werkstress kunnen veroorzaken bij medewerkers. De werkgever wordt vanuit de Arbowet primair verantwoordelijk gesteld voor de aanpak hiervan en dus voor het creëren van een veilig werkklimaat voor iedereen.
Als werkgever moet u hiervoor beleid opstellen en ook daadwerkelijk uitvoeren.
Het aanstellen van een externe Vertrouwenspersoon ongewenste omgangsvormen (en integriteit) is een belangrijke toevoeging aan dit beleid, en getuigt van ‘Goed werkgeverschap’.
Momenteel is het aanstellen van een vertrouwenspersoon (nog) niet verplicht maar is wel steeds meer onderwerp van gesprek in de politiek.
Er is een onderscheid tussen
de vertrouwenspersoon ongewenste omgangsvormen (VPOO)
en de vertrouwenspersoon integriteit (VPI).
De Vertrouwenspersoon ongewenste omgangsvormen (VPOO) staat naast de melder
Wanneer er sprake is van ervaren ongewenst gedrag zoals agressie, geweld, intimidatie, pesten, discriminatie en seksuele intimidatie, dan kan de medewerker terecht bij de VPOO. De VPOO staat naast de melder, biedt een luisterend oor en ruimte en veiligheid aan de melder om zijn/haar verhaal te doen. De medewerker behoudt de regie. Dat betekent dat de VPOO niets doet zonder medeweten van de medewerker.
Samen verkennen de VPOO en de medewerker mogelijke oplossingen en helpt de VPOO de medewerker een keuze te maken uit mogelijke scenario’s. Alles in strikte vertrouwelijkheid. De VPOO verbreekt de vertrouwelijkheid alleen in geval er sprake is van een strafbaar feit of in grote gewetensnood komt. De VPOO kan de melder ook begeleiden als die de zaak aan de orde wil stellen bij een klachtencommissie of leiding van een onderneming.
De VPOO heeft ook een preventieve rol en geeft voorlichting en advies om ongewenst gedrag te voorkomen cq te beperken.
Jaarlijks stelt de VPOO een geanonimiseerd verslag op en kan daarin aanbevelingen doen. Dit verslag wordt besproken met het MT, HRM en de OR; een en ander hangt af van de voorkeuren die u als opdrachtgever heeft.
De Vertrouwenspersoon integriteit (VPI) is onpartijdig en onafhankelijk
Op 1 juli 2016 is de wet Huis voor Klokkenluiders in werking getreden. In deze wet is geregeld dat de werkgever de werknemer niet mag benadelen als gevolg van het op juiste wijze melden van een misstand. Als er 50 of meer mensen werkzaam zijn binnen een organisatie, is de werkgever verplicht een procedure vast te stellen voor het omgaan met het melden van een vermoeden van een misstand. Onderdeel van deze interne regeling kan het benoemen van een Vertrouwenspersoon Integriteit zijn.
Er bestaan in de praktijk twee verschillende werkwijzen, namelijk:
vertellen=melden en vertellen=sparren.
De vertrouwenspersoon vertelt vooraf welke werkwijze de organisatie hanteert.
VERTELLEN=MELDEN
Als de medewerker zijn/haar verhaal vertelt en er is een redelijk vermoeden van een misstand, dan wordt dit gemeld aan de leiding van de organisatie.
VERTELLEN=SPARREN
In deze situatie kan de medewerker sparren met de vertrouwenspersoon en kan de medewerker nog de afweging maken wel of niet te gaan melden. De medewerker kan ook vertrouwelijk melden. De naam van de medewerker is dan alleen bekend bij de vertrouwenspersoon. Bij vertrouwelijk melden, wordt de melding op schrift gezet en vervolgens doorgezet naar de organisatie. De vertrouwenspersoon fungeert dan als ‘brugfunctie’ tussen de medewerker en de door de organisatie aangewezen persoon die de melding onderzoekt. Wanneer de medewerker te goeder trouw meldt, wordt hij/zij als melder beschermd.
Samengevat kan ik uw organisatie ondersteunen bij:
- opvang en begeleiding van uw medewerkers bij ervaren ongewenst gedrag
- begeleiding van uw interne vertrouwenspersonen
- voorlichting, preventie en advies
- het opstellen van beleid en een gedragscode
- signaleren van trends en het doen van aanbevelingen
- het opstellen van een klachtenprocedure
Na het lezen van bovenstaande kunt u de 5 meest gestelde vragen over de vertrouwenspersoon beantwoorden
- Wat doet een vertrouwenspersoon?
- Ben ik als werkgever verplicht een VP aan te stellen?
- Wie is de vertrouwenspersoon?
- Wat is het verschil tussen een vertrouwenspersoon ongewenste omgangsvormen en een vertrouwenspersoon Integriteit?
- Wat zijn de taken van een vertrouwenspersoon nou precies?
In de functie van externe Vertrouwenspersoon is het mijn streven te zoeken naar duurzame oplossingen voor problemen. Voorlichting en preventie zijn belangrijke taken. Ik ben aangesloten bij, en gecertificeerd door de Landelijke vereniging van Vertrouwenspersonen en derhalve bevoegd Vertrouwenspersoon Ongewenste omgangsvormen en Integriteit.
Heeft u interesse? Neem dan contact met mij op voor informatie of een vrijblijvend oriënterend gesprek, via mailadres info@oogvoormensenenorganisaties.nl of bel 06-38 90 28 82. U kunt ook gebruik maken van het contact-formulier.